Docenianie – mity i fakty w „Korpotreku”

05 gru Docenianie – mity i fakty w „Korpotreku”

Na statkach kosmicznych zwanych „Korpo” – coraz więcej presji i ciśnienia – z różnych stron! Brak nagrody może być odbierany jako kara (Ostaszewski, 2000), zatem może warto chwalić, by choć trochę zmniejszyć narastające ciśnienie? Jednak feedback  menadżerów jest kierowany do pracowników zdecydowanie częściej w przypadku zadań wykonanych niedoskonale bądź źle. Rzadziej bądź wcale – w przypadku zadań wykonanych dobrze. Najczęściej wymieniane powody to:

1.      przekonanie, że jeśli pochwał będzie za dużo – zawodnik osiądzie na laurach,

2.      przekonanie, że nie ma co się rozwodzić nad dobrze zrealizowanym zadaniem z zakresu obowiązków,

3.      brak czasu.

Powszechnie utrwalone przekonania stają się stałym elementem kultury organizacyjnej i wpływają na nowe osoby dołączające do grupy. Lądowanie doceniania na końcu kolejki zadań staje się akceptowaną i zracjonalizowaną normą lokalnej społeczności.

Dygresja z ‚innego kosmosu’: MITY I FAKTY – „WYSYSANIE” PRZEZ PRÓŻNIĘ? 

Każdy z nas zapewne oglądał filmy typu S-F, „Startrek” i inne, w których toczy się wartka akcja…na statku kosmicznym robi się dziura i wtedy wszystko nagle jest z niego wysysane pod wpływem różnicy ciśnień. Stąd powszechne przekonanie o próżni w kosmosie, wymiatającej wszystko w kilka sekund.. Tak działają przekonania. Nie ma to, jak dotrzeć do źródeł: jeśli na statku powstanie dziura – można ją po prostu zatkać palcem. Palec pozostanie cały, człowiek nie zostanie wyssany (dla zobrazowania faktów: ciśnienie w kosmosie = -1, podciśnienie w odkurzaczu = -0,7)

Wracając do przekonań o docenianiu: MITY I FAKTY – „WYSYSANIE” MOTYWACJI PRZEZ POCHWAŁY? 

Mit nr 1 = JEŚLI POCHWAŁ BĘDZIE ZA DUŻO, ZAWODNIK OSIĄDZIE NA LAURACH („miesiąc się nie skończył i chwalić za 70% celu?? – czego on się domaga? to demoralizacja  w biały dzień…”)

FAKTY: Docenianie nie „wyssie” z człowieka motywacji i nie sprawi, że ogarnie go w mgnieniu oka Wielka Próżność, warto tylko pamiętać o kilku zasadach. Docenianie podnosi poziom motywacji: wewnętrznej – jeśli akcent jest położony na przekaz informacji,  a jeśli kary i nagrody są używane instrumentalnie – wtedy pobudzają tylko motywację zewnętrzną (Deci, Nezlek i Sheimann, Richer, Vallerand). Z badań przeprowadzonych przez firmę szkoleniową  „Transmisja” wynika, że feedback motywuje do większego wysiłku, gdy poza aspektem informacyjnym, chwalący odnosi się także do emocji (jego własnych).

Mit nr 2 = NIE MA CO SIĘ ROZWODZIĆ NAD ZADANIEM, KTÓRE NIE JEST NICZYM NADZWYCZAJNYM („done? – ok, ale zawsze można zrobić to lepiej”)

FAKTY: Poprzez docenienie zwiększa się prawdopodobieństwa powtarzania pożądanego zachowania w przyszłości, co jest szczególnie ważne przy zmianie nawyków, zgodnie z zasadą psychologii społecznej. Ponadto opłaca się chwalić za wysiłek a nie za efekt (C. Dweck). Czyli nie warto chwalić np.  za pierwszorazowe bezbłędne napisanie raportu („wreszcie mu się udało!”), ale np.  – za starania w dotrzymaniu podjętego zobowiązania.

Mit nr 3 =  NIE MA NA TO CZASU 

FAKTY: Organizacje nieustannie zamawiały i zamawiają szkolenia dla menadżerów na których jest mowa o motywowaniu, komunikacji, konstruktywnym feedbacku, budowaniu zaangażowania, etc. Z kolei na szkoleniach związanych z profilaktyką wypalenia zawodowego, głosy uczestników niczym refren, donoszą o braku poczucia docenienia, wpływającym na obniżenie zaangażowania i chęci wkładania wysiłku większego ponad wymaganą normę.

Czas szkoleń, kilkudniowe do nich przygotowania, koszty!, zabiegi logistyczne + porównanie tego czasu do kilku zdań wypowiedzianych raz na jakiś czas do pracownika prowadzą do prostego wniosku, że oszczędności czasowej po prostu nie ma.

PODSUMOWUJĄC

Warto rozważyć – jak często? – w jaki sposób? doceniać, aby wpływać na efektywność, ale bez ubocznego  „Efektu Kosmity”… częste komentarze na szkoleniach to:  „owszem, ma to sens, ale po szkoleniu mogą patrzeć się na mnie podejrzanie, jak na … Aliena”.

Oto link do filmu „Mucha nie siada”  z morałem, aby nie doceniać w „Korpotreku” TYLKO SUKCESÓW. Gdy efekt działania okazuje się porażką – także można doceniać – np. za starania / odwagę / zaangażowanie.  Dzięki temu łatwiej  utrwalić i utrzymać te cechy w zespole (i jakże tanio). Wydaje się to szczególnie ważne w obliczu nieustających procesów transformacji, turbulencji i stałej konieczności podejmowania innowacyjnych działań obarczonych z natury ich rzeczy, ryzykiem błędu.

Jeśli nie widziałeś powyżej przytoczonego filmu „Mucha nie siada” – obejrzyj go! Wyobraź sobie siebie jako tę Muchę i przypomnij sobie, jak zachowali się Twoi koledzy i przełożeni, gdy podwinęła Ci się noga…?:) A jak Ty zareagowałeś wobec nich w takich sytuacjach? Powiedziałeś choć jedno dobre słowo doceniając ich starania i wysiłek?

Niech rzuci kamieniem Ten,…co zawsze rzucał „dobrym słowem”  🙂